Tôi là một dân kỹ thuật và làm việc trong lĩnh vực thiết kế web cũng hơn 15 năm nay đã trải qua nhiều giai đoạn, sử dụng nhiều nền tảng và công nghệ khác nhau để tạo nên một trang web nhanh chóng nhất như các mã nguồn: WordPress, Joomla, Drupal, Magento, OpenCart, PrestaShop, nopCommerce (ASP.NET Core), Wix, Squarespace.... ngày xưa Việt Nam cũng có một CMS NukeViet. Gần đây tôi cũng lang thang trên các hội nhóm Facebook để tìm hiểu về thị trường thiết kế website và tất nhiên cũng tìm kiếm khách hàng, PR thương hiệu. Sau một thời gian lang thang từ hội này đến nhóm khác, đọc khá nhiều bài chia sẻ từ khách có nhu cầu thiết kế web đến các đơn vị thiết kế website và cả những người bị lừa tôi rút lại được một số điểm sau muốn chia sẻ lại cho những ai cần thêm thông tin.
Thị trường thiết kế web tại Việt Nam
Xin lưu ý rằng, tôi là một người làm trong nghề thiết kế web, gia công phần mềm. Tôi không có ý chê trách các bạn freelancer làm trong lĩnh vực này, tôi chỉ trình bày bài viết với góc nhìn cá nhân và theo cách chủ quan tôi cảm nhận được. Và tôi tin, ở ngoài kia nhiều người vẫn đang làm việc một cách chuyên nghiệp và đầy trách nhiệm.
1. Thị trường thiết kế website tại Việt Nam: Độc nhất vô nhị trên thế giới
Có lẽ tôi chưa thấy thị trường thiết kế website nào trên thế giới lại "bát nháo" và đầy rẫy những điều bất hợp lý như ở Việt Nam. Khách hàng dễ dàng bắt gặp những lời chào mời "thiết kế web trọn gói chỉ 200k, 500k" kèm cả hosting và tên miền, hay những dịch vụ sao chép (clone) một trang web bất kỳ chỉ trong vài giờ. Đây là những dấu hiệu của một thị trường thiếu chuyên nghiệp và tiềm ẩn nhiều rủi ro.
1.1. Website rẻ vô đối - cái giá phải trả
Mức giá quá rẻ luôn đi kèm với chất lượng kém. Một trang web được thiết kế với chi phí thấp thường sao chép nhiều lần từ mã nguồn mở với giao diện được thiết kế sẵn không kiểm định, không tối ưu, giao diện sơ sài, thiếu các chức năng quan trọng và dễ bị lỗi. Nhiều đơn vị thiết kế sử dụng các mẫu web có sẵn thậm chí mẫu tải về từ những nguồn chia sẻ miễn phí, rồi sao chép và chỉnh sửa "qua loa" để lấy tiền. Hậu quả là trang web không mang lại hiệu quả kinh doanh, thiếu sự chuyên nghiệp và uy tín, và cuối cùng bạn vẫn phải tốn thêm chi phí để làm lại từ đầu. Điều quan trọng là hình ảnh thương hiệu bị ảnh hưởng, mất thời gian làm việc.
1.2. Bản quyền không bao giờ được tôn trọng
Trong thời gian tôi lướt mạng xã hội bắt gặp rất nhiều lần mời chào bán cả ngàn mẫu website thiết kế sẵn (giao diện WordPress) với giá chưa đầy 500k cụ thể 499k. Thậm chí sau đó tôi còn bắt gặp các tài khoản khác quảng cáo với các mẫu giao diện đó với giá chỉ 299k (tức là họ mua lại 1 lần bằng 1 link tải Google Drive) rồi lại tiếp tục chạy quảng cáo bán lại mà không cần quan tâm trong đó có gì.
Không chỉ thế, nhiều bạn freelancer còn quảng cáo sử dụng tools (phần mềm) để tải về một trang web bất kỳ cho khách hàng chỉ trong vài giờ và cung cấp cho khách hàng mới.
Tình trạng ăn cắp bản quyền trong thiết kế web rất phổ biến ở Việt Nam. Nhiều đơn vị sử dụng các mẫu giao diện, hình ảnh, mã nguồn không có bản quyền. Khi trang web đi vào hoạt động, bạn có thể đối mặt với những vấn đề pháp lý nghiêm trọng, bị các tổ chức bảo vệ bản quyền gửi thông báo yêu cầu gỡ bỏ, thậm chí là kiện tụng và phải bồi thường.
1.3. Bảo mật là điều rất xa xỉ
Các trang web giá rẻ thường không được chú trọng về bảo mật, phần lớn là các bộ mã nguồn lỗi thời sao chép nhiều lần. Lỗ hổng bảo mật là điều dễ dàng xảy ra (do copy nhiều lần chuyển qua nhiều thiết bị khác nhau), khiến dữ liệu của bạn và khách hàng có nguy cơ bị đánh cắp. Hacker có thể lợi dụng những lỗ hổng này để tấn công, chèn mã độc, gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và uy tín của bạn.
Bạn thử hình dung, một bộ mã nguồn hơn cả ngàn mẫu đó được rao bán và ai đó có ý định kinh doanh dịch vụ thiết kế website mua về rồi chạy quảng cáo "thiết kế web giá rẻ" bán cho khách hàng. Liệu họ có mở mã lên để kiểm tra 1000 mẫu website đó có mã như thế nào không? Tôi tin chắc rằng 99,99% là không và thậm chí nhiều người mở lên không biết code viết gì trong đó nữa.
Nếu vậy lấy gì để tối ưu và bảo mật? Mà phần lớn các mẫu này thường được sao chép nhiều lần, trôi nổi trên mạng nên khả năng chưa virus, mã độc là rất cao.
1.4. Hỗ trợ và bảo hành chỉ là lời hứa suông
Khi làm việc với các đơn vị thiết kế web không uy tín, lời hứa là rất rẻ mạt, chính sách hỗ trợ và bảo hành thường chỉ là "lời nói gió bay". Bạn có thể nhận được lời hứa đủ thú trên đời nhưng khi trang web gặp sự cố, bạn sẽ không nhận được bất kỳ sự hỗ trợ nào. Đơn vị thiết kế sẽ tìm cách trì hoãn, né tránh hoặc thậm chí là biến mất.
2. Cạm bẫy từ những lời mời chào thiết kế web giá rẻ
Những lời quảng cáo "thiết kế web giá chỉ từ vài trăm nghìn" thường rất hấp dẫn. Tuy nhiên, đằng sau mức giá thấp này là những rủi ro lớn:
-
Sản phẩm không đúng cam kết: Sau khi nhận cọc, đơn vị thiết kế thường cho ra sản phẩm khác xa so với những gì đã tư vấn. Giao diện sơ sài, chức năng cơ bản, thậm chí là lỗi liên tục. Nếu muốn chỉnh sửa, bạn sẽ phải trả thêm chi phí "phát sinh" rất cao.
-
Mất thêm thời gian nhưng không mang lại lợi ích gì: Có website bạn chỉ mất thêm thời gian chứ website không mang lại lợi ích gì cho kinh doanh, quảng bá thương hiệu. Thậm chí nhiều website sơ sài quá còn hình ảnh công ty hay thương hiệu của bạn bị kéo lùi xuống, như vậy thà không có website còn tốt hơn.
-
"Bùng" cọc và biến mất: Đây là rủi ro phổ biến nhất khi bạn làm việc với các đơn vị không uy tín, các bạn freelancer không có hợp đồng rõ ràng. Kẻ lừa đảo sẽ dùng chiêu trò giá rẻ để dụ bạn đặt cọc. Sau khi nhận được tiền, họ sẽ không liên lạc, không phản hồi và biến mất. Bạn sẽ không biết tìm ai để đòi lại tiền.
3. Lừa đảo tinh vi từ những cá nhân mạo danh công ty
Một số đối tượng mạo danh là nhân viên của các công ty thiết kế web lớn, uy tín để tạo lòng tin. Họ sẽ tiếp cận khách hàng, thuyết phục và chốt hợp đồng. Tuy nhiên:
-
Không có hợp đồng pháp lý: Hợp đồng chỉ được làm sơ sài, không có dấu đỏ, chữ ký của giám đốc hoặc không có bất kỳ thông tin pháp lý nào. Khi có vấn đề, bạn không có cơ sở để khiếu nại.
-
"Ôm" tiền cọc rồi cao chạy xa bay: Sau khi nhận được tiền cọc, kẻ lừa đảo sẽ cắt đứt mọi liên lạc. Lúc này, bạn liên hệ đến công ty mà họ đã mạo danh thì mới vỡ lẽ rằng không có nhân viên nào như vậy.
4. Những câu chuyện cảnh báo từ cộng đồng mạng
Không khó để tìm thấy những bài viết chia sẻ về việc bị lừa đảo khi làm web trên các diễn đàn và mạng xã hội. Nhiều người đã công khai câu chuyện của mình để cảnh báo người khác. Họ đã tin vào những lời quảng cáo giá rẻ, những cá nhân không có địa chỉ rõ ràng và cuối cùng nhận lại là sản phẩm kém chất lượng hoặc mất trắng tiền cọc. Những bài đăng này là bằng chứng rõ ràng cho thấy mức độ phổ biến của tình trạng lừa đảo trong ngành này.
5. Lời khuyên để lựa chọn đối tác tin cậy
Để tránh những rủi ro trên, bạn nên tuân thủ những nguyên tắc sau:
-
Bạn cần tìm các freelancer để tìm kiếm web giá rẻ: Nếu bạn là người có hiểu biết về thiết kế web hoặc ít nhất có nhân viên hoặc người quen làm trong lĩnh vực này nhờ họ đứng ra làm việc trực tiếp với bên thiết kế website. Chạy thử, kiểm tra lỗi, thông tin bàn giao đầy đủ trước khi thanh toán
-
Tìm kiếm công ty uy tín, có địa chỉ rõ ràng: Hãy ưu tiên những công ty có văn phòng, địa chỉ làm việc cụ thể, có thể đến gặp trực tiếp để trao đổi. Điều này giúp bạn xác minh được sự tồn tại của công ty và có cơ sở để giải quyết khiếu nại.
-
Kiểm tra năng lực và dự án đã thực hiện: Xem xét các dự án mà công ty đã làm cho khách hàng trước đó. Hãy yêu cầu xem các sản phẩm thực tế để đánh giá chất lượng thiết kế, tính năng và độ chuyên nghiệp.. Liệu đã đúng như những lời mời chào hay hứa với bạn không.
-
Hợp đồng phải rõ ràng và đầy đủ: Đảm bảo hợp đồng có đầy đủ các điều khoản về quyền lợi, nghĩa vụ của hai bên, thời gian hoàn thành, chi phí, chính sách bảo hành, và có dấu đỏ, chữ ký của người có thẩm quyền. lý.
-
Cẩn trọng với mức giá rẻ bất ngờ: Hãy nhớ rằng một sản phẩm chất lượng đi kèm với chi phí tương xứng. Đừng vì ham rẻ mà chấp nhận rủi ro. So sánh báo giá từ nhiều đơn vị khác nhau để có cái nhìn tổng quan.
-
Nếu làm việc với freelancer hoặc đội nhóm không đăng ký doanh nghiệp: Cần qua các kênh trung gian như freelancer.com, vlancer.vn... để các nền tảng đó đảm bảo cho mình
Kết luận
Qua những phân tích trên, có thể thấy thị trường thiết kế website tại Việt Nam đang tồn tại nhiều bất cập và rủi ro. Những lời chào mời giá rẻ bất ngờ thường che đậy chất lượng kém, vấn đề bản quyền, và lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng. Hậu quả không chỉ là việc mất tiền, mất thời gian mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín và sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp.
Để tránh "tiền mất tật mang", doanh nghiệp cần thay đổi tư duy: không nên chỉ chú trọng vào giá cả mà phải đặt chất lượng, sự chuyên nghiệp và uy tín lên hàng đầu. Hãy tìm kiếm các công ty thiết kế website uy tín có địa chỉ, văn phòng làm việc rõ ràng, xem xét các dự án đã thực hiện và đảm bảo có hợp đồng đầy đủ, minh bạch.
Đầu tư vào một website chất lượng là đầu tư cho tương lai. Một trang web được xây dựng chuyên nghiệp không chỉ giúp bạn xây dựng thương hiệu, tiếp cận khách hàng tiềm năng mà còn đảm bảo hoạt động kinh doanh bền vững trên môi trường số. Hãy là người tiêu dùng thông thái, đừng để những cạm bẫy giá rẻ làm hại đến công việc kinh doanh của bạn.